Hóa đơn tiền điện bao nhiêu thì sẽ có lợi khi lắp điện mặt trời?

Ông Phan Ngọc Ánh - Trưởng ban hợp tác quốc tế và phát triển doanh nghiệp Hiệp hội Năng lượng sạch VN: "Các quy định, giám sát của cơ quan quản lý liên quan chất lượng ắc quy của ĐMT vẫn còn bỏ ngỏ. Thậm chí hàng giả bán như giá hàng chính hãng tăng độ rủi ro lớn về an toàn cho người dân… Theo tôi, đừng tham rẻ quá mà tiền mất tật mang."

Dẫn chứng nói trên của ông Tân tính theo biểu giá điện sinh hoạt cũ gồm 6 bậc còn từ ngày 29.5, theo Quyết định 14/2025 của Chính phủ về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, giá điện sinh hoạt tính theo 5 bậc, mức giá điện 2.998 đồng/kWh là bậc 3 (từ 201 - 400 kWh), bậc 4 từ 401 - 700 kWh điện giá 3.571 đồng/kWh và bậc 5 từ 701 kWh trở lên với giá 3.967 đồng/kWh.

Chuyên gia năng lượng Nguyễn Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty CP Vinasol, nhận xét: "Sau khi điều chỉnh tăng giá điện bình quân từ ngày 10.5, mỗi hộ dùng điện sẽ trả thêm từ 4.550 - 65.000 đồng tiền điện trong 1 tháng. Với hộ dùng mỗi tháng 300 kWh đã trả cao hơn 34.000 đồng, hộ dùng 400 kWh trả cao hơn gần 50.000 đồng. Vì thế, hộ gia đình đầu tư lắp ĐMT bây giờ hoàn toàn phù hợp do giá điện bình quân vừa được điều chỉnh tăng và xu hướng chỉ có tăng trong khi chi phí đầu tư mua tấm pin năng lượng mặt trời có xu hướng giảm nhiều so với trước."

"Biểu giá điện sinh hoạt mới cho thấy hộ gia đình tiêu thụ trên 300 kWh/tháng, nếu gắn ĐMT sẽ có lợi hơn do giá điện sinh hoạt dùng từ 301 kWh trở lên đang ở mức khá cao, gần 3.350 đồng/kWh chưa bao gồm thuế GTGT. Còn chi phí đầu tư cho ắc quy lưu trữ dao động khoảng 5 - 10 triệu/kWh tùy theo chất lượng và bảo hành 5 hay 10 năm. Nếu đầu tư từ 5 - 10 kWh lưu trữ cho hệ thống điện mặt trời về lâu dài sẽ rất hợp lý và mang lại nhiều lợi ích cho hộ gia đình", ông Việt dẫn chứng.

Ngoài ra, ông Nguyễn Quốc Việt cũng thông tin thêm so với băn khoăn của người dân về ĐMT dư phát lên lưới bán giá 0 đồng hay không ai mua…trước đây, từ sau khi có Nghị định 58 quy định chi tiết một số điều của luật Điện lực về phát triển năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới, việc đấu nối và đăng ký gắn ĐMT cho các trụ sở công, hộ dân... đều dễ dàng thuận tiện và rõ ràng hơn. Nhờ vậy, tỷ lệ hộ dân lắp ĐMT tăng cao hơn trước đây rất nhiều.

Cẩn trọng chất lượng hệ thống pin ắc quy

Tham khảo ý kiến một số chuyên gia trong ngành năng lượng tái tạo cho thấy trung bình hệ thống 1 kWp ĐMT sẽ cung cấp khoảng 120 - 150 kWh/tháng. Với hộ gia đình trả tiền điện từ 1 - 2 triệu đồng/tháng (tương đương trên 400 kWh/tháng) nên lắp hệ thống ĐMT 5 kWp là phù hợp. Còn với hóa đơn trên 2 triệu đồng/tháng, cần hệ thống có công suất cao hơn, khoảng 10 kWp. Trên thị trường, giá pin lưu trữ của Alena Energy với pin lưu trữ 5,12 kWh có giá 19,5 triệu đồng; chi phí lắp đặt tại chân công trình từ 21,5 - 24,5 triệu tùy khu vực. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng khung giá phát điện ĐMT có pin tích trữ do Tập đoàn Điện lực VN mua vào khá thấp nên nhiều hộ gia đình chưa mặn mà đầu tư thêm pin lưu trữ ĐMT.

Chuyên gia năng lượng Trần Văn Bình, Hiệp hội Điện gió và Mặt trời Bình Thuận, nhận xét giá mua ĐMT có pin lưu trữ khá thấp, chưa đủ hấp dẫn để tăng đầu tư. Hiện theo quy định của Bộ Công thương, đối với loại hình nhà máy ĐMT có hệ thống pin tích trữ, mức giá tối đa cho ĐMT mặt đất ở miền Bắc cao nhất là gần 1.572 đồng/kWh, ĐMT nổi là gần 1.877 đồng/kWh. Tại khu vực miền Nam và miền Trung thấp hơn, dao động từ khoảng 1.150 - 1.487 đồng/kWh.

Chuyên gia năng lượng Phan Ngọc Ánh - Trưởng ban hợp tác quốc tế và phát triển doanh nghiệp Hiệp hội Năng lượng sạch VN, lưu ý về giá cả của pin lưu trữ. Hiện nay có rất nhiều đơn vị cung ứng với nhiều mức giá khác nhau, đặc biệt hàng giá rẻ nhưng pin có chất lượng kém, chỉ đạt hạng B và C lại được "đội lốt" là hạng A để bán với giá cao hơn.

Ông Phan Ngọc Ánh nhấn mạnh: "Các quy định, giám sát của cơ quan quản lý liên quan chất lượng ắc quy của ĐMT vẫn còn bỏ ngỏ. Thậm chí hàng giả bán như giá hàng chính hãng tăng độ rủi ro lớn về an toàn cho người dân. Điều đáng buồn là người dân thường không chọn đơn vị lắp đặt có kinh nghiệm lâu năm, chỉ chọn theo giá cả, cứ giá rẻ là chọn. Tâm lý này sẽ dẫn đến thị trường tấm pin năng lượng mặt trời, ắc quy đang tốt xấu lẫn lộn, rất đáng báo động. Ở chiều ngược lại, lợi dụng tâm lý này, nhiều công ty mới thành lập, nhập hệ thống năng lượng mặt trời chào bán giá hấp dẫn, hậu mãi lớn… gây hậu quả cho người tiêu dùng và ảnh hưởng đến uy tín những nhà làm ăn chân chính. Theo tôi, đừng tham rẻ quá mà tiền mất tật mang".

Ông Bùi Trung Kiên, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực TP.HCM (EVNHCMC), nhấn mạnh trên thị trường có nhiều đơn vị cung cấp giải pháp lắp đặt về ĐMT nên người dân có nhu cầu có thể tham khảo thông tin trên trang web EVN solar của ngành điện. Ngoài ra, ông Kiên cũng nói rõ việc lắp đặt ĐMT mái nhà cho các hộ dân riêng lẻ được quy định rất rõ trong Nghị định 58/2025 và do các hộ gia đình chủ động thực hiện. Nếu lắp dùng, không bán điện dư lên lưới, thì chỉ cần thông báo cho các đơn vị quản lý như Sở Công thương, điện lực, phòng cháy chữa cháy theo dõi và hướng dẫn theo quy định chuyên ngành.

Hằng tháng dùng bao nhiêu tiền điện, lắp bấy nhiêu kWp điện mặt trời